ელ-კარნიტინი მხოლოდ მათთვისაა, ვინც ვარჯიშობს?
ელ-კარნიტინის სასარგებლო თვისებები: როგორ მოქმედებს ის ჩვენს ორგანიზმზე?
ელ-კარნიტინი დიდი ხანია პოპულარულია ბოდიბილდერებსა და სპორტსმენებში, რადგან ეს ნივთიერება ცხოველური პროტეინისგან მიიღება და მის 95%-ს ორგანიზმის კუნთები იყენებს. ელ-კარნიტინი მონაწილეობს ცხიმების ენერგიად გარდაქმნაში, რაც მას სასარგებლო დანამატად აქცევს ვარჯიშისთვის.
ელ-კარნიტინის კვლევები და ვარჯიში
2011 წელს ჩატარებული კვლევის თანახმად, ათლეტები, რომლებიც დღეში ორჯერ 2 გრამ ელ-კარნიტინსა და 80 გრამ ნახშირწყალს იღებდნენ 6 თვის განმავლობაში, კუნთებში ელ-კარნიტინის დონე 21%-ით გაზარდეს. ამის შედეგად, მათ ორგანიზმში გლიკოგენის გამოყენება 50%-ით შემცირდა და ენერგიის მისაღებად უფრო მეტი ცხიმი გამოიმუშავებდა. ეს პროცესები განსაკუთრებით სასარგებლოა დაბალი ინტენსივობის ვარჯიშების დროს.
კვლევამ ასევე აჩვენა, რომ სპორტსმენები ინტენსიურად ვარჯიშობდნენ ნაკლები დაღლისა და რძემჟავის არსებობის პირობებში, რაც საშუალებას აძლევდა მათ ორგანიზმს უფრო ეფექტურად გაეუმჯობესებინა შედეგები.
ამ დადებითი შედეგების გამო, ელ-კარნიტინი პოპულარული გახდა ფიტნესის სფეროში, მაგრამ მისი სარგებელი არ შემოიფარგლება მხოლოდ ფიზიკური შესრულებით.
1. რეპროდუქციული ჯანმრთელობა
ელ-კარნიტინის როლი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია რეპროდუქციულ ჯანმრთელობაში, რადგან მამაკაცებში ნივთიერების 95% კუნთებშია თავმოყრილი, ხოლო დარჩენილი ნაწილი – სათესლე ჯირკვლებში.
2016 წლის კვლევის თანახმად, დაქვეითებული ნაყოფიერების მქონე მამაკაცებს, რომლებიც 3 თვის განმავლობაში დღეში ორჯერ 500 მილიგრამ ელ-კარნიტინს იღებდნენ, სპერმის მოძრაობა და რაოდენობა საგრძნობლად გაუუმჯობესდათ. ეს შედეგი მიღწეულია კარნიტინის ანტიოქსიდანტური ეფექტის შედეგად, რომელიც ამცირებს ოქსიდანტების ნეგატიურ გავლენას რეპროდუქციულ უჯრედებზე, რაც უნაყოფობის ერთ-ერთი მიზეზია.
კარნიტინის კომბინაცია სხვა საკვები ნივთიერებებთან, როგორიცაა თუთია, E ვიტამინი და არგინინი, კიდევ უფრო აუმჯობესებს შედეგებს. ასევე, მისი ანტიოქსიდანტური ეფექტი ქალებშიც ჰორმონების დარეგულირებას და რეპროდუქციული პრობლემების შემცირებას უწყობს ხელს.
2. ენერგიულობა და დაღლილობის შემცირება
ელ-კარნიტინი ამცირებს კუნთების დაღლილობას, თუმცა ენერგიის მომატებაში მისი როლი მხოლოდ ამით არ შემოიფარგლება. ის მონაწილეობს ლიპიდურ ცვლაში და უჯრედულ დონეზე ენერგიის წარმოქმნაში.
კვლევებმა აჩვენა, რომ ქიმიოთერაპიაზე მყოფი პაციენტები, რომლებიც დღეში 3-ჯერ 500 მილიგრამ კარნიტინს 8 კვირის განმავლობაში იღებდნენ, ნაკლებად დაღლილად გრძნობდნენ თავს. ასევე, ხანდაზმულ პაციენტებში დღეში 2 გრამის მიღებამ 6 თვის შემდეგ ფიზიკური და გონებრივი დაღლილობა 52-დან 43%-მდე შეამცირა.
3. გულის ჯანმრთელობა და ქოლესტერინის კონტროლი
ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ასპექტი, რომელიც კარნიტინს გააჩნია, გულის ჯანმრთელობაზე მისი დადებითი გავლენაა. კონკრეტულად, კარნიტინი ქოლესტერინისა და სისხლის წნევის დარეგულირებას უწყობს ხელს.
2017 წელს ჩატარებულმა 468 კვლევის მეტა-ანალიზმა აჩვენა, რომ კარნიტინს აქვს დადებითი გავლენა გულ-სისხლძარღვთა ჯანმრთელობაზე. ის ხელს უწყობს ქოლესტერინის დონის, წნევის, ინსულინის რეზისტენტულობისა და გლუკოზის ტოლერანტულობის გაუმჯობესებას. ეს ეფექტები მიღწეულია კარნიტინის უნარით, უჯრედულ დონეზე ენერგიის წარმოქმნის გაუმჯობესებით.
კარნიტინი, ასევე, ხელს უწყობს სისხლძარღვების გაფართოებას, რაც სისხლის უკეთეს მიმოქცევას განაპირობებს და გულის მუშაობას აუმჯობესებს.
4. ინსულინის ფუნქციონირება და დიაბეტის პრევენცია
კარნიტინი მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ინსულინის ფუნქციონირების გაუმჯობესებაში. კვლევებმა აჩვენა, რომ კარნიტინი ზრდის ორგანიზმის გლუკოზის შეთვისების უნარს, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია იმ ადამიანებისთვის, ვისაც ინსულინის რეზისტენტულობა და მე-2 ტიპის დიაბეტის განვითარების რისკი აქვთ.
კარნიტინი, ასევე, მონაწილეობს უჯრედში ნარჩენების გაწმენდაში, რაც ხელს უშლის ინსულინის რეზისტენტულობის ჩამოყალიბებას. ეს პროცესები აუმჯობესებს ორგანიზმის სასიცოცხლო ენერგიას და ხელს უწყობს დიაბეტის რისკის შემცირებას.
დასკვნა
ელ-კარნიტინი მრავალმხრივ სარგებელს აძლევს ჩვენს ორგანიზმს, დაწყებული ენერგიის მომატებით, დაღლილობის შემცირებით, გულისა და რეპროდუქციული ჯანმრთელობის გაუმჯობესებით. მისი უნიკალური თვისებები მას ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ დანამატად აქცევს სპორტსმენებსა და ჯანმრთელობის მოყვარულებს შორის.
რეგულარული მიღება გეხმარებათ ენერგიისა და ფიზიკური გამძლეობის გაუმჯობესებაში, რაც საბოლოოდ თქვენი ცხოვრების ხარისხსაც ამაღლებს.