მითები საკვების შესახებ, რომლებისაც ყველას სჯერა
საკვების შესახებ მითები, რომლებიც უნდა დაანგრიოთ
დღეს კვების შესახებ უამრავი ინფორმაცია არსებობს, თუმცა სიმართლე ყოველთვის არ შეესაბამება პოპულარულ რწმენებს. მრავალი გავრცელებული მითი რეალობას არ ასახავს და ხშირად იმაზე ბევრად მცდარია, ვიდრე შეიძლება წარმოიდგინოთ. მოდით განვიხილოთ რამდენიმე მითი, რომელთაც ხშირად ვხვდებით და გავიგოთ, რას ამბობს მეცნიერება მათ შესახებ.
მითი 1: „მიკროტალღური ღუმელი ანადგურებს საკვებში არსებულ მკვებავ ნივთიერებებს“
ბევრს სჯერა, რომ მიკროტალღური ღუმელი ანადგურებს ბოსტნეულში არსებულ სასარგებლო ნივთიერებებს, თუმცა კვლევების მიხედვით, საკვებს ყველაზე მეტად სითბო და წყალი აქრობს მკვებავ კომპონენტებს. მიკროტალღური ღუმელი ხშირად უფრო ეფექტურია, ვიდრე ხანგრძლივი მოხარშვა, რადგან საკვები ნაკლებ დროს ატარებს მაღალი ტემპერატურის გავლენის ქვეშ. მაგალითად, სტაფილო უფრო სასარგებლოა მოხარშულ მდგომარეობაში, რადგან ასე უფრო ადვილია მისი საკვები ნივთიერებების ათვისება. მთავარია, მიიღოთ რაც შეიძლება მეტი ბოსტნეული, განურჩევლად მისი მომზადების მეთოდის.
მითი 2: „კვერცხი ქოლესტერინს ამაღლებს და ჯანმრთელობისთვის საშიშია“
ქოლესტერინი ნამდვილად არის კვერცხში, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ის საზიანოა. კვერცხი შეიცავს „კარგ“ ქოლესტერინს (HDL), რომელიც აუცილებელია ორგანიზმის ჯანმრთელობისთვის. კვლევები აჩვენებს, რომ ზომიერი რაოდენობით კვერცხის მიღება არ ზრდის გულის დაავადებების რისკს. კვერცხი მდიდარია პროტეინით და ჯანსაღი ცხიმებით, რაც მნიშვნელოვან როლს თამაშობს კუნთების გამაგრებაში და ენერგიის შენარჩუნებაში.
მითი 3: „წითელი ხორცი მავნებელია ჯანმრთელობისთვის“
გარდა იმისა, რომ წითელი ხორცი ხშირად შეიცავს საჭირო ცილებსა და რკინას, მას ასევე შეუძლია დაბალი სიმკვრივის ქოლესტერინის შემცირება, თუ სწორად მივიღებთ. მსოფლიო კიბოს კვლევის ფონდის რეკომენდაციით, წითელი ხორცის მოხმარება კვირაში 500 გრამამდე უნდა იყოს შეზღუდული, რაც ხელს უწყობს ნაწლავის კიბოს რისკის შემცირებას. მნიშვნელოვანია, რომ წითელი ხორცი იყოს მჭლე და მისი მოხმარება იყოს ნორმირებული.
მითი 4: „მხოლოდ წითელი ღვინო არის სასარგებლო გულისთვის“
მართლაც, წითელ ღვინოს აქვს გულსისხლძარღვთა სისტემისთვის სასარგებლო ელემენტი – რესვერატოლი, თუმცა ჰარვარდის უნივერსიტეტის კვლევის თანახმად, სხვა ალკოჰოლური სასმელების (როგორიცაა ლუდი ან თეთრი ღვინო) ზომიერად მიღებაც ამცირებს გულის დაავადებების რისკს. მთავარი ის არის, რომ დღეში ერთი ჭიქა ალკოჰოლი სასარგებლო შეიძლება იყოს, თუმცა მისი გადაჭარბება ამაღლებს ჯანმრთელობის რისკებს.
მითი 5: „დაბალცხიმიანი საკვები სასარგებლოა“
ბევრ დაბალცხიმიან პროდუქტს აქვს შაქრის მაღალი შემცველობა, რათა არომატი შეინარჩუნოს. შესაბამისად, მათი მოხმარებისას შესაძლოა იგრძნოთ, რომ მეტ კალორიას იღებთ, რაც საბოლოოდ ცხიმიან საკვებთან შედარებით ნაკლებად სასარგებლოა. კვლევები აჩვენებს, რომ დაბალცხიმიანი პროდუქტები ზოგჯერ უფრო მეტ კალორიასაც შეიცავს, ვიდრე სრული ცხიმიანობის მქონე საკვები.
მითი 6: „ორგანული საკვები უფრო მკვებავია“
ბევრს ჰგონია, რომ ორგანული პროდუქცია უფრო სასარგებლოა, თუმცა ლონდონის ჰიგიენისა და ტროპიკული მედიცინის სკოლის კვლევის მიხედვით, ორგანული საკვები არ განსხვავდება მკვებავი ნივთიერებების შემცველობით სხვა საკვებისგან. მთავარია, რომ კვების რაციონში იყოს მრავალფეროვნება და ორგანიზმისთვის აუცილებელი ვიტამინები და მინერალები.
მითი 7: „არ ჭამოთ მაღალცხიმიანი ყველი“
ზოგი ფიქრობს, რომ ყველი არის ძალიან ცხიმიანი და მისი მიღება წონის მომატებას იწვევს, თუმცა სტოკჰოლმის უნივერსიტეტის კვლევის მიხედვით, ერთი-ორი ნაჭერი ყველი შეიძლება პირიქით, წონის კლებაში დაგეხმაროთ. ცილებისა და ცხიმების კომბინაცია გეხმარებათ დანაყრების შეგრძნებაში, რაც თავიდან აგარიდებთ ზედმეტ წახემსებას.
მითი 8: „მხოლოდ ახალი ხილია სასარგებლო“
ახალი ხილი ნამდვილად კარგია, მაგრამ გამომშრალი და დაკონსერვებული ხილიც არანაკლებ სასარგებლოა. გამომშრალი ხილი დაბალი ცხიმის შემცველობით, მაგრამ მაღალი ბოჭკოებით გამოირჩევა, რაც ორგანიზმისთვის აუცილებელია. ამიტომ, მათი დამატება დღის რაციონში რეკომენდირებულია.
მითი 9: „ბოსტნეულის მოხარშვა კარგავს მკვებავ ნივთიერებებს“
ხარშვისას ბოსტნეულის ვიტამინების ნაწილი წყალში გადადის, რაც იწვევს საკვების საკვები ღირებულების ნაწილობრივ შემცირებას. უმჯობესია გამოიყენოთ სწრაფი მომზადების მეთოდები – ნაკლები წყლით და უფრო მოკლე დროით, რაც ხშირად შესაძლებელია მიკროტალღური ღუმელის გამოყენებით.
მითი 10: „კარაქი მავნებელია ჯანმრთელობისთვის“
ხშირად ფიქრობენ, რომ კარაქი მაღალი რაოდენობით ნაჯერ ცხიმებს შეიცავს და ჯანმრთელობისთვის საზიანოა. თუმცა, ბევრი კვლევა, მათ შორის დიდი ბრიტანეთის კვლევები, აჩვენებს, რომ ნაჯერი ცხიმები ჯანმრთელობისთვის სასარგებლოა. კარაქი ასევე მდიდარია A, D, E და K ვიტამინებით, რაც აუცილებელია ორგანიზმისთვის.
მითი 11: „მაღალი ცილის დიეტა აზიანებს თირკმელებს“
ეს მითი შეიძლება მხოლოდ იმ შემთხვევაში იყოს მართალი, თუ თირკმელების პრობლემები უკვე გაქვთ. ჯანმრთელი ადამიანებისთვის ცილებით მდიდარი დიეტა არა მხოლოდ უსაფრთხოა, არამედ დაგეხმარებათ წონის შემცირებაში და კუნთების ზრდაში.
მითი 12: „ალკოჰოლი დაგეხმარებათ უკეთ დაძინებაში“
მიუხედავად იმისა, რომ დაძინებამდე ალკოჰოლი სწრაფად იწვევს ძილს, მისი ეფექტი არ არის მუდმივი. ალკოჰოლი ხელს უშლის ღრმა ძილის ფაზას, რაც საბოლოოდ იწვევს გაღვიძების შემდეგ დაღლილობის შეგრძნებას.
მითი 13: „საღამოს 6 საათის შემდეგ ნახშირწყლები გაგასუქებთ“
არ არსებობს მტკიცებულება, რომ ღამით ნახშირწყლების მიღება წონის მომატებას იწვევს. სინამდვილეში, ნახშირწყლები ხელს უწყობენ ტვინის მუშაობას ძილის დროს, რაც აუცილებელია ორგანიზმისთვის.
დასკვნა
ახლა უკვე იცით, რომელი მითები არ უნდა მიიღოთ სერიოზულად. საკვების სწორად შერჩევა და ჯანსაღი კვების წესების დაცვა, რომელიც მეცნიერულად გამყარებულია, დაგეხმარებათ ჯანმრთელობის გაუმჯობესებასა და სასურველი ფორმის შენარჩუნებაში.
