9 ნიშანი, რომ დროა შაქარზე უარი თქვათ
მრავალი ადამიანი ვერც კი ხვდება, რამდენ შაქარს იღებს ყოველდღიურად. მრავალი ჯანსაღი საკვებიც კი შეიცავს შაქარს, რაც ხშირად გადამეტებული რაოდენობით შაქრის მიღების მიზეზი ხდება. ზედმეტი შაქრის მოხმარება კი არა მხოლოდ წონის მატებას, არამედ გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებს, დიაბეტს და სხვა ჯანმრთელობის პრობლემებს იწვევს. აქ მოცემულია 9 ნიშანი, რომლებიც გიჩვენებთ, რომ დროა შაქრის მიღება შეზღუდოთ ან მთლიანად შეწყვიტოთ.
1. შაქარი ასაკს გიმატებთ
თუ შენიშნავთ, რომ უფრო ასაკოვანი ჩანხართ, ვიდრე რეალურად ხართ, შესაძლოა, ეს ზედმეტი შაქრის ბრალი იყოს. შაქარი სისხლძარღვებში ქმნის მოლეკულებს, რომლებიც AGE-ს ეწოდება (Advanced Glycation End-products). ეს მოლეკულები აზიანებს კანის ცილებს, ამცირებს კოლაგენისა და ელასტინის რაოდენობას, რაც იწვევს ნაოჭებს და ლაქებს კანზე.
2. ქოლესტერინის კონტროლი გაგიჭირდათ
ჭარბი შაქარი არტერიის კედლებში იწვევს ანთებას, რაც ხელს უშლის ქოლესტერინისა და ტრიგლიცერიდების დარეგულირებას. კვლევებმა აჩვენა, რომ შაქრის დიდი ოდენობით მოხმარება ზრდის გულის დაავადებების რისკს, რაც განსაკუთრებით საგანგაშოა, მიუხედავად თქვენი ფიზიკური ფორმისა ან წონისა.
3. არასაკმარისი ძილი
თუ ძილის პრობლემები გაწუხებთ, ეს შეიძლება შაქრის ჭარბი მოხმარების შედეგი იყოს. კოლუმბიის უნივერსიტეტის კვლევამ აჩვენა, რომ ადამიანები, რომლებიც დღის განმავლობაში ბევრ შაქარს იღებდნენ, უფრო ხშირად იღვიძებდნენ ღამით. ხოლო, პირიქით, ისინი, ვინც ნაკლებ შაქარს იღებდნენ, უკეთესად იძინებდნენ და ღრმა ძილს ნაკლებად არღვევდნენ.
4. მუდმივად გწყურიათ
თუ გამუდმებით გწყურიათ და ხშირი შარდვა გაწუხებთ, ეს შეიძლება იყოს შაქრის დიდი რაოდენობის მიღების ნიშანი. შაქრის მაღალი დონე სისხლში თირკმელებს აიძულებს, გამოყონ მეტი შარდი, რათა ორგანიზმიდან ზედმეტი შაქარი მოიცილოს. შედეგად, თქვენ ჩვეულებრივზე ხშირად გწყურიათ და შეიძლება დიაბეტის განვითარების რისკის ქვეშ იყოთ.
5. მუდმივად გშიათ
შაქარი ორგანიზმში სწრაფად მონელდება და სწრაფად გამოგაცლით ენერგიას, რის გამოც თქვენ შიმშილის შეგრძნება გიჩნდებათ. დიდი ოდენობით შაქრის მიღება ასევე აძლიერებს მადას, რაც ინსულინის დონის რყევას და მეტ საჭმლის მიღებას იწვევს.
6. ხშირად გიწევთ სტომატოლოგთან ვიზიტი
შაქარი კბილების მთავარი მტერია. კბილების დაშლა, კარიესი და სხვა პრობლემები პირდაპირ არის დაკავშირებული შაქრის გადამეტებულ მოხმარებასთან. ამერიკელების 92%-ს ეს პრობლემა აწუხებს, და თუ თქვენც ხშირად გიწევთ სტომატოლოგთან მისვლა, შეამცირეთ შაქრის რაოდენობა თქვენს დიეტაში.
7. ანერვიულებული ან დეპრესიული ხართ
შაქრის გადამეტებულ მოხმარებას შეუძლია, მენტალური ჯანმრთელობაც გააუარესოს. 2017 წელს ჩატარებული კვლევამ აჩვენა, რომ ადამიანები, რომლებიც ბევრ შაქარს იღებდნენ, 23%-ით უფრო მეტად იყვნენ დეპრესიის ან გაღიზიანების რისკის ქვეშ. შაქარი მოქმედებს ტვინის ნერვულ გზებზე, რაც გვაიძულებს, კიდევ მეტი ტკბილი მივიღოთ და ეს ემოციურ პრობლემებს აძლიერებს.
8. ხშირად ხართ ავად
ზედმეტი შაქრის მოხმარება და სუსტი იმუნიტეტი ერთმანეთთან მჭიდრო კავშირშია. შაქარი ასუსტებს იმუნურ სისტემას და ხელს უწყობს სხვადასხვა ინფექციების გაჩენას. თუ ხშირად ხართ ავად, გადახედეთ თქვენს დიეტას და შეამცირეთ შაქრის რაოდენობა.
9. ტვინი ცუდად მუშაობს
შაქარი პირდაპირ ზემოქმედებს ტვინის კოგნიტურ ფუნქციებზე. დიდი ოდენობით შაქრის მიღება ასუსტებს მეხსიერებასა და ფოკუსის უნარს. გრძელვადიანი მოხმარებამ შესაძლოა ტვინის იმ ნაწილის ფუნქციები დააზიანოს, რომელიც მეხსიერებას და კონცენტრაციას არეგულირებს.
რა შეგიძლიათ გააკეთოთ?
თუ ამ სიმპტომებიდან რომელიმეს განიცდით, შეზღუდეთ შაქარი და ეტაპობრივად ამოიღეთ ის თქვენი რაციონიდან. ერთი ნაბიჯით შეგიძლიათ დაიწყოთ – შეამცირეთ ჩაისა და ყავაში შაქრის რაოდენობა. ასევე, დარწმუნდით, რომ შეძენილი პროდუქტები შაქრის დამატებებს არ შეიცავენ და ყოველთვის წაიკითხეთ ეტიკეტები.
შაქრის შეზღუდვა გეხმარებათ წონის გაკონტროლებაში, ჯანმრთელობის გაუმჯობესებაში და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებაში.