6 უარყოფითი შედეგი, რასაც ბევრი ძილი იწვევს
რატომ არის გადაჭარბებული ძილი ისეთივე საზიანო, როგორც ძილის ნაკლებობა?
ხარისხიანი ძილი ჯანმრთელობისთვის აუცილებელია – ის ეხმარება ორგანიზმს ენერგიის აღდგენაში, ამცირებს სტრესს და ჯანმრთელობის პრობლემების რისკს. მაგრამ როგორ მოქმედებს გადაჭარბებული ძილი? აღმოჩნდა, რომ რვა საათზე მეტი ძილი შესაძლოა ზიანს აყენებდეს თქვენს ჯანმრთელობას. ჰარვარდის ძილის მედიცინის პროფესორი სუზან რედლაინი აღნიშნავს, რომ ხანგრძლივი ძილი ხშირად ჯანმრთელობის პრობლემების ნიშანია და ასეთივე მავნებელია, როგორც ძილის ნაკლებობა.
ქვემოთ განვიხილავთ იმ პრობლემებს, რომელთა რისკიც მნიშვნელოვნად იზრდება, თუ ზედმეტად დიდხანს გძინავთ.
1. გულის დაავადებების მაღალი რისკი
აშშ-ში გულის დაავადებები სიკვდილის ყველაზე გავრცელებული მიზეზია. კვლევებმა აჩვენა, რომ რვა საათზე მეტი ძილი გულის დაავადებების რისკს 34%-ით ზრდის. ზედმეტი ძილი ანტიჰიპერტენზიული, ანუ წნევის დაქვეითების მდგომარეობაში აგდებს ორგანიზმს, რაც გულის პრობლემების რისკს ზრდის. ამიტომაც, რეკომენდირებულია ძილის ხანგრძლივობის გაკონტროლება, რათა ეს ფაქტორი გულის ჯანმრთელობაზე არ აისახოს.
2. ჭარბი წონის რისკი
ბევრს ჰგონია, რომ მხოლოდ ძილის ნაკლებობა იწვევს ჭარბ წონას, თუმცა გადაჭარბებული ძილიც ამ რისკს ზრდის. ზედმეტი ძილი ცხოვრების უქმ სტილს უწყობს ხელს და მოძრაობის ნაკლებობას იწვევს, რაც კალორიების წვას ამცირებს. შედეგი კი სხეულში ზედმეტი ცხიმის დაგროვებაა, რაც წონის მატებას განაპირობებს.
3. დიაბეტის რისკის ზრდა
ძილის სიჭარბე სისხლში შაქრის დონის მატებას იწვევს, ისევე როგორც ძილის ნაკლებობა. როდესაც შაქრის დონე იზრდება, ორგანიზმის უჯრედები ნაკლებად მგრძნობიარე ხდება ინსულინის მიმართ, რაც მეორე ტიპის დიაბეტის რისკს ზრდის. ამგვარად, ზედმეტმა ძილმა შესაძლოა ხელი შეუწყოს დიაბეტის განვითარებას, განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ ცხოვრების წესი ძირითადად უქმია.
4. გონების დაბინდვა და მეხსიერების დაქვეითება
ხშირად გრძნობთ გონების დაბინდვას ან კონცენტრაციის უნარის დაქვეითებას? ეს შეიძლება ქრონიკულ ჭარბ ძილს დავაბრალოთ. ამერიკის გერიატრიული საზოგადოების კვლევებმა აჩვენა, რომ ჭარბი ძილი ტვინის დაბერებას აჩქარებს, რაც ყოველდღიური ამოცანების შესრულებას ართულებს. ზედმეტი ძილი ხელს უშლის ტვინის სწორ აღდგენას და ზიანს აყენებს მეხსიერებას.
5. ნაადრევი სიკვდილის მაღალი რისკი
ფართომასშტაბიანი ეპიდემიოლოგიური კვლევები მიუთითებს, რომ ზედმეტად დიდი ხნის ძილმა შესაძლოა ნაადრევი სიკვდილი გამოიწვიოს. მიზეზები ბოლომდე არ არის გამოკვლეული, თუმცა მეცნიერები ფიქრობენ, რომ ხანგრძლივი ძილი ორგანიზმში ანთებითი პროცესების გაძლიერებას იწვევს, რაც ჯანმრთელობაზე ნეგატიურად აისახება.
6. განწყობის გაუარესება და დეპრესია
ხანგრძლივი ძილი და დეპრესია მჭიდროდ არის დაკავშირებული. ხანგრძლივმა ძილმა შესაძლოა ფსიქიკური მდგომარეობა გააუარესოს, თუმცა ამ ურთიერთობის მიზეზი ბოლომდე დადგენილი არ არის. ზოგიერთ შემთხვევაში, ძილის ხანგრძლივობის შემოკლება დეპრესიული სიმპტომების შესუსტებასაც იწვევს და ზოგადად განწყობას აუმჯობესებს.
დასკვნა
ხარისხიანი და საკმარისი ძილი აუცილებელია, მაგრამ გადაჭარბებულმა ძილმა შესაძლოა მნიშვნელოვანი ზიანი მიაყენოს ორგანიზმს. დაიცავით ძილის ჯანსაღი ხანგრძლივობა – შვიდიდან რვა საათამდე. ეს უზრუნველყოფს ორგანიზმის აღდგენას და ხელს შეუწყობს ენერგიის, ფიზიკური და ფსიქიკური ჯანმრთელობის შენარჩუნებას.
თქვენ რამდენი საათი გძინავთ?
